5 Datacenter trends

Blog door Ronald Scherpenisse, marktanalist en adviseur bij iSourcing Hub

De wereldeconomie is meer en meer afhankelijk van de digitale infrastructuur, wat betekent dat?

Digitale diensten, vaak mogelijk gemaakt door cloud Computing,  gebruiken de digitale infrastructuur.  De afhankelijkheid van deze infrastructuur is verder toegenomen, en de beschikbaarheid daarvan is dus essentieel geworden. De COVID-19 pandemie heeft dat op een aantal fronten versneld en duidelijk(er) gemaakt. Dit trekt de aandacht van een toenemend aantal klanten, bedrijven, overheden en toezichthouders, ieder in hun specifieke context

De wereldwijde aandacht voor cloud computing is over de afgelopen jaren sterk toegenomen. De cijfers geven de zoekinteresse aan ten opzichte van het hoogste punt in het diagram voor de betreffende regio en periode. Een waarde van 100 is de piekpopulariteit voor die term. Een waarde van 50 betekent dat de term half zo populair is. Een score van 0 betekent dat er onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor deze term.

Consolidatie

Consolidatie en daarmee vaak centralisatie van capaciteit, is er altijd en in alle sectoren.  Ook in de
IT-industrie die de digitale infrastructuur levert. Deze infrastructuur-keten bestaat uit: datacenter(s) en de netwerkinfrastructuur tot aan de afnemer van de digitale dienst. De levering van de diensten dient adaptief te zijn: deze flexibiliteit is steeds belangrijker geworden en onderdeel van de transitie van eigendom naar gebruik. Flexibiliteit en schaalbaarheid in een complexe keten zoals de digitale infrastructuur hebben effect op de prijs en de beschikbaarheid van dienstverlening. In het algemeen zijn de kosten van flexibele diensten hoger.

De consument is gewend geraakt aan een aantal ‘gratis’ diensten zoals e-mail, videoconferencing en streaming media. De investeringen in de netwerkinfrastructuur en de datacentercapaciteit maken dit mogelijk.  De discussie rond de levering van deze diensten tegen ‘all cost’ (klimaatimpact)  wordt meer en meer gevoerd.  Bijvoorbeeld hoe datacenters omgaan met restwarmte.

Voor bedrijven is het niet langer noodzakelijk en vaak ook niet wenselijk de digitale technologische capaciteit in volledig eigendom te hebben. Bedrijven gaan daarom versneld over op oplossingen en diensten die gebruik maken van de digitale infrastructuur, beschikbaar gesteld door Public Cloud providers en Private Cloud providers. Deze leveranciers van datacenters, nationaal en internationaal gekoppeld via netwerkinfrastructuren leveren deze digitale infrastructuur.
Bij de Nederlandse overheid is die consolidatie ook zichtbaar over de afgelopen jaren: vroeger had de overheid 64 datacenters. Nu is dat geoutsourcet naar 4 grote datacenters, waarbij het vermogen van 235.000MWh naar 128.000MWh is gegaan. Het energieverbruik is daarmee bijna gehalveerd.

Aantal datacenter-bedrijven in Nederland

In Nederland bestaat de datacentermarkt uit 96 zogenaamde multi-tenant datacenter-leveranciers die datacenterservices aanbieden.

Totaal aantal datacenters in Nederland (bron: Dutch Data Center Association 2021)

De twee hyperscalers (Microsoft en Google) beschikken over datacenters die alleen voor de eigen dienstverlening gebruikt worden: de Public Cloud diensten.  Die hyperscalers leveren geen diensten in de vorm die wel geleverd worden door de andere datacenterleveranciers, zoals colocation, housing en hosting. Nederland nam in 2020 in Europa een derde plek in gerekend naar het vermogen van colocatie-datacenters, achter de UK en Duitsland en boven Frankrijk. Nederland staat op de vijfde plaats als het gaat om het percentage bedrijven dat gebruik maakt van clouddiensten.

iSourcing Hub heeft de markt ten behoeve van datacenter-sourcing in kaart gebracht en een aantal standaardvragen in de public library opgenomen. Dat maakt het vergelijken van de capabilities van deze datacenter-leveranciers eenvoudiger.

Wat zijn de trends in de datacentermarkt?

De 5 belangrijkste trends die voor een klant of adviseur vanuit sourcing perspectief belangrijk kunnen zijn.

Verantwoording afleggen
Ondernemingen willen meer cloud en meer flexibiliteit, maar ze kunnen “verantwoordelijkheid” niet uitbesteden. Incidenten, storingen, beveiligings-issues en, in de komende jaren, CO2-uitstoot zijn de verantwoordelijkheid van het bedrijf zelf.  Dit jaar blijft hybride-IT de discussie domineren. Workloads zullen zowel in on- als off-premise datacenters geplaatst worden. Investeringen worden in toenemende mate bepaald en gevormd door de behoefte aan meer transparantie, toezicht en verantwoording. Dit heeft als gevolg dat er meer zal worden uitgegeven aan cloud- en andere diensten;  door de leveranciers als investering en door de eindklant als consumptiekosten.

Slimmere, dark datacenters
Er is een groeiende vraag naar datacentercapaciteit. Oorzaken zijn bijvoorbeeld gebruik van videoconferencing door thuiswerken en meer cloud diensten (private en public). Daardoor is er een grotere vraag naar datacenterpersoneel. In de IT-industrie is er een algemeen tekort aan personeel. Meer innovatie en automatisering is dus vereist.

De interesse om bewakings- en automatiseringssystemen effectief en efficiënt op afstand te kunnen beheren staat in een positiever daglicht. Dit geldt ook voor applicaties die gebruik maken van kunstmatige intelligentie (AI). Ook IT-apparatuur die een bedrijf in een datacenter heeft geplaatst,  op basis van housing, moet immers op afstand beheerd worden. Deze applicaties met AI, vrijwel altijd SaaS gebaseerde IT-Operations oplossingen (AIOps), maken geautomatiseerd beheer op afstand mogelijk. Ongeacht of deze in een datacenter in Nederland staat op eigen hardware, of in de public cloud staat. Er zal meer nodig zijn dan alleen investeringen in software en services voordat de beschikbaarheid van deze technologische oplossingen de personeelsbehoefte afdekt. Daarmee zijn dark datacenters mogelijk maar is het nog wat vroeg in de ontwikkeling. In een dark datacenter is remote management essentieel. Er brandt letterlijk geen licht omdat er geen on-site personeel is.

Edge en schaalbaarheid
De groeiende vraag naar edge-computing, aangewakkerd door technologieën zoals 5G, het Internet of things (IoT) en AI, zorgt ervoor dat de bouw van lokale datacenter capaciteit noodzakelijk is. Deze vindt plaats aan de rand van digitale infrastructuur, the edge.
Stap voor stap wordt deze edge opgebouwd, de voorbereiding in de infrastructuur is aan de gang. Het is de verwachting dat nieuwe allianties en investeringen in zakelijke, mobiele en vaste netwerken resulteren in een breed scala aan edge-datacenters, klein en groot. De combinatie van vraag naar capaciteit en time-to-market leidt tot een “Data Center as a Service”-aanpak. De eerste leveranciers van deze modulaire datacenter-capaciteitsvorm zijn zichtbaar.
Slimme en geautomatiseerde software defined networks en netwerkinterconnecties zullen nog belangrijker worden dan de fysieke infrastructuur nu al is. Oorzaken: meer behoefte aan online events, meer gebruik van video en besturing van apparatuur op afstand etc. De laatste 2 jaar zijn de mogelijkheden en toepassingen van Virtual Reality (VR) en Augmented Reality (AR) sterk gegroeid.  De wereldwijde pandemie heeft niet alleen digital commerce een boost gegeven, ook de beschikbaarheid van VR en AR oplossingen versneld.

De groei in het aantal VR-platforms heeft effect op datacenters en de netwerkinfrastructuur.
Ik verwacht dat we, over 1-2 jaar, in bepaalde situaties het net zo gewoon vinden samen te werken in VR, als we nu gewend zijn aan samen te werken met behulp van Microsoft Teams of Zoom. Het aanbod van dergelijke VR-Collaboration platformen – allemaal SaaS diensten – is sterk gegroeid.   Vaak ondersteunen deze platforms verschillende typen VR-brillen. Ook bieden ze toegang via een webbrowser of App op je smartphone, natuurlijk zonder de VR-ervaring.
Inpassen van toepassingen in een bedrijfsmatige context vraagt de juiste IT-strategie en een passende aanpak m.b.t. het gebruik van datacenters.  Het start natuurlijk allemaal bij het stellen van de juiste vragen aan leveranciers. iSourcing Hub maakt matchen van vraag en aanbod voor de klant en leverancier eenvoudiger door ondermeer Public Library Questions beschikbaar te stellen.

Duurzaamheid: uitdagender, transparanter
Jarenlang konden exploitanten milieuvoordelen claimen op basis van kleine, incrementele en relatief goedkope stappen, of door nieuwe technologieën toe te passen die zichzelf zouden terugbetalen. Maar de tijd van gemakkelijke aanpassingen en greenwashing is bijna voorbij. Wetgevers, toezichthouders, klanten en de algemene publieke opinie bepalen in toenemende mate dat exploitanten van digitale infrastructuur hard en gedetailleerd bewijs leveren van CO2-reductie, waterbesparing en aanzienlijke energiebesparingen. Dit allemaal met behoud, zo niet verbetering, van flexibiliteit.

Innovatie
Er zijn verschillende nieuwe technologieën beschikbaar. Zoals veelbelovende vooruitgang in de prestaties en beheerbaarheid van datacenters en IT. Denk aan geheugenopslag, silicium-fotonica, ARM-servers, vloeistofkoeling en software defined power. Al deze innovatie maakt het mogelijk dat datacenterleveranciers nog steeds kunnen innoveren. De hyperscalers doen dat dan ook, omdat dat gezien de grootte van de omgeving essentieel is. Andere datacenters (en IT-bedrijven) zijn echter soms terughoudend als het gaat om het toepassen van nieuwe technologieën. Dit vanuit het kosten/terugverdientijd perspectief. Weinig dienstverleners gaan verder dan de hyperscalers als het gaat om innovatie en dit is begrijpelijk. Uiteindelijk gaat het over aanzienlijke infrastructurele investeringen.

Door vroeg in een sourcingstraject de interactie met de markt aan te gaan en je daardoor te laten informeren over welke datacenterleveranciers de diensten kunnen leveren waar jij naar op zoekt bent resulteert uiteindelijk in een passende oplossing. Dit kan op een efficiënte manier voor beide partijen. Het begint bij het stellen van de juiste vragen. Het iSourcing Hub platform beschikt over veel gestelde vragen voor meer dan 170 thema’s. Het thema datacenters is recent vernieuwd.

Links en bronnen
https://www.dutchdatacenters.nl/datacenters/wat-is-een-datacenter/

https://www.dutchdatacenters.nl/publicaties/state-dutch-data-centers-2021/

Trends voor Cloud computing: Wereldwijd, 2004 – heden – https://trends.google.nl/trends/explore/TIMESERIES/1630245600?hl=nl&tz=-120&date=all&q=%2Fm%2F02y_9m3&sni=3