Goed geld verdienen… is moeilijker dan je denkt
Onlangs keek ik deze aflevering van VPRO Tegenlicht over ‘Goed geld verdienen’. Ja, geen Instagramfoto, geen korte video van 12 seconden, maar een hele tv-aflevering van 45 minuten en geloof me: het is die drie kwartier van je tijd ook echt waard.
Hoe verdien je geld op een goede manier, zonder perverse prikkels om ten koste van alles méér geld te verdienen door nóg meer groei? Hoe voorkom je als start-up dat je afhankelijk wordt van investeerders en aan geld verslaafd raakt? En hoe kan een beursgenoteerd bedrijf duurzame doelstellingen verwezenlijken, terwijl het management per kwartaal wordt afgerekend door aandeelhouders die alleen maar uit zijn op winst?
Dit zijn zomaar een paar vragen die in deze aflevering voorbijkomen, of die je jezelf spontaan begint te stellen. Het zette mij in elk geval verder aan het denken. Want natuurlijk droom ik over hoe groot iSourcing Hub kan worden, of hoeveel miljoenen het waard zou kunnen zijn. Maar wat is waarde? We praten al snel over de waardering van een start-up of de beurswaarde van een bedrijf. Geld dus…
Bekijk de uitzending van VPRO Tegenlicht hier
https://www.npostart.nl/vpro-tegenlicht/20-09-2020/VPWON_1310207
Airbnb en Booking.com
Een ondernemer en zeker een start-up wordt daardoor vaak gedwongen om na te denken over hoe de omzet zo snel mogelijk met minstens een factor 10 kan groeien. Menig ondernemer stelt zichzelf deze vraag – en natuurlijk ook de vraag hoeveel zijn of haar aandeel dan waard zal worden. Ik hoor vaak: “jij neemt risico, werkt keihard en verdient weinig, maar dat doe je om er later rijk van te worden, toch?”. Maar mijn droom is niet per se om heel rijk te worden, ik wil de wereld verrijken.
Dat wilden de jongens van Airbnb ooit ook. Na maanden lang keihard werken op een dieet van cornflakes en koffie is het ze gelukt Airbnb groot te maken. Maar is het geworden wat we gehoopt hadden? Ik denk het niet. Belachelijk hoge huizenprijzen in stadscentra die er allemaal hetzelfde uit zijn gaan zien door een overvloed aan toeristen. Verschrikkelijk, toch? En dat wordt mede door Airbnb veroorzaakt.
En wat dacht je van Booking.com? Bijna 65 miljoen euro staatsteun vanwege COVID-19, terwijl het bedrijf in 2019 alleen al een winst van ruim 4 miljard euro behaalde. Dat is ‘goed geld verdienen’ – niet omdat het moet, maar omdat het kan. Ik heb mijn persoonlijke en zakelijke account opgezegd. Ik werd sowieso al helemaal gek van al die (fake?) meldingen die zouden moeten inspelen op mijn angst om een goede deal te missen.
(Niet) meer van hetzelfde
Het waren stuk voor stuk zulke mooie initiatieven, maar het jammere is dat – zodra ze succesvol worden – er bijna geen ontkomen meer lijkt te zijn aan een fase waar groei en uiteindelijk winstmaximalisatie de boventoon voeren. Veel tactieken die dan voorhanden zijn, passen vaak helemaal niet bij de oorspronkelijke visie en missie van de oprichter(s). Het is een ‘risico’ dat voor elke nieuwe start-up bestaat en eigenlijk vinden we dat heel normaal. Meer winst, nóg meer groei, ten koste van… vrijwel alles.
Nu ben ik er al langer van overtuigd dat het concept ‘economische groei’ op de schop moet; als je het mij vraagt zijn we al met teveel mensen op deze aardkloot en groei, zeker gedreven door geld/winst, gaat ons niet helpen weer in balans te komen met onszelf en deze planeet. Maar als economische groei niet meer werkt, wat dan wel?! En wat betekent dat in mijn geval voor iSourcing Hub?
Want iSourcing Hub is een platform en een platform moet groeien zou je zeggen; hoe meer aanbod, hoe meer vraag, en vice versa. Zo werkt dat nou eenmaal bij platformen. Groei je niet snel/groot genoeg, dan is de kans groot dat je het niet overleeft, of dat je wordt overgenomen door een concurrent. Maar een heel groot platform is ook niet best. Kijk maar naar Amazon. Kleine webshops kunnen niet meer om Amazon heen en van die monopolie wordt uiteindelijk maar één partij beter.
Dilemma
Daar zit dus een dilemma. Want als ‘goed geld verdienen’ betekent dat je kwantiteit (groei en winst) niet vooropstelt, wat doe je dan om toch te overleven en je idealen of lange termijn doelstellingen waar te maken? Kwaliteit hoor ik je denken, maar met alleen kwaliteit kom je er ook niet, zeker bij platformen, want zonder significant volume heb je niks aan hogere kwaliteit.
Voor iSourcing Hub ben ik er wel over uit dat we – voor nu – nog flink kunnen en moeten groeien. Dat kan door op steeds meer verschillende onderwerpen vraag en aanbod te koppelen. Uiteindelijk gaat volume ook helpen nog beter te matchen en (kwalitatief) meer waarde toe te voegen. Met hulp van Knowledge Partners doen we dat nu al, en dat is een prachtig signaal: de platformcommunity die enthousiast en proactief meedenkt. Maar dat gaat niet zomaar en vergt een andere manier van denken. In dit geval eentje waar kennisdeling en commercie hand in hand gaan.
Natuurlijk denk ik niet alleen na over hoe iSourcing Hub de wereld een beetje beter kan maken, maar ook over hoeveel geld ik er misschien ooit mee kan verdienen. Maar word ik van al dat geld echt gelukkiger? Ik hoop dat, als het zover komt, ik die vraag blijf stellen en de focus weet te houden op kwaliteit en meer waarde voor de community, in plaats van alleen maar nóg meer groei, nóg meer winst en nóg meer geld voor investeerders, aandeelhouders of mezelf.
